Khi thế giới hướng đến mục tiêu phát triển xanh, thế hệ trẻ Việt Nam đang dần thay đổi cách sử dụng và đầu tư tiền. Không chỉ tìm kiếm lợi nhuận, họ quan tâm hơn đến việc đồng tiền mình bỏ ra có tạo ra giá trị tích cực cho xã hội, môi trường hay không. Từ đó, một xu hướng tài chính mới đang hình thành – “dòng tiền xanh” của thế hệ Việt toàn cầu.
Thế hệ mới và tư duy “đầu tư có trách nhiệm”
Nếu như thế hệ trước ưu tiên an toàn và lợi nhuận, thì người trẻ ngày nay chú trọng đến tính minh bạch, tác động và giá trị lâu dài của khoản đầu tư. Họ hiểu rằng đồng tiền không chỉ là công cụ tích lũy, mà còn là một lá phiếu thể hiện quan điểm sống.
Theo khảo sát của Deloitte 2024, hơn 70% người thuộc thế hệ Gen Z và Millennials tại châu Á cho biết họ sẵn sàng đầu tư vào các quỹ, doanh nghiệp hoặc sản phẩm có yếu tố bền vững – ngay cả khi lợi nhuận ngắn hạn thấp hơn. Ở Việt Nam, xu hướng này thể hiện rõ trong việc người trẻ tìm hiểu về trái phiếu xanh, quỹ đầu tư ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị), tiết kiệm xanh và các sản phẩm tài chính gắn với năng lượng tái tạo.
Sự thay đổi này phản ánh bước trưởng thành trong tư duy tài chính: không còn chỉ đặt câu hỏi “đầu tư gì để sinh lời, tỷ giá hôm nay như nào để tối ưu chi phí?”, mà còn “đầu tư để lại điều gì cho tương lai?”.
Người trẻ ngày nay chú trọng đến tính minh bạch, tác động và giá trị lâu dài của khoản đầu tư.
Dòng tiền xanh – khi lợi nhuận song hành cùng trách nhiệm
“Đầu tư xanh” không phải khái niệm mới, nhưng giờ đây, nó không chỉ dành cho các tập đoàn hay nhà đầu tư lớn. Các sản phẩm tài chính bền vững đã trở nên phổ biến hơn với cá nhân: gửi tiết kiệm vào dự án năng lượng sạch, góp vốn cho quỹ ESG, mua chứng chỉ carbon, hoặc tham gia mô hình “tài chính vi mô” hỗ trợ khởi nghiệp xanh.
Mục tiêu không phải loại bỏ lợi nhuận, mà là tái định nghĩa lợi nhuận – hướng đến sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và giá trị xã hội. Một dự án năng lượng mặt trời, chẳng hạn, có thể đem lại lợi suất 6 – 8%/năm – thấp hơn so với đầu tư rủi ro cao – nhưng đổi lại là sự an tâm và cảm giác đóng góp vào mục tiêu phát thải thấp của quốc gia.
Thế hệ trẻ cũng chủ động áp dụng tiêu chí ESG trong cuộc sống:
- Chọn thương hiệu tiêu dùng có chuỗi cung ứng minh bạch
- Hạn chế sản phẩm nhựa, ủng hộ các doanh nghiệp “trách nhiệm”
- Ưu tiên ngân hàng, tổ chức tài chính có báo cáo bền vững
Ở góc độ đó, “dòng tiền xanh” không chỉ là hành vi đầu tư, mà là phong cách sống.
Đầu tư xanh để lợi nhuận song hành cùng trách nhiệm.
Việt Nam trên hành trình bắt nhịp tài chính xanh toàn cầu
Trên bản đồ tài chính quốc tế, “green finance” đang trở thành xu thế tất yếu. Các tổ chức quốc tế như IFC, ADB hay World Bank đều ghi nhận Việt Nam là một trong những nền kinh tế mới nổi có tiềm năng phát triển tài chính xanh mạnh nhất Đông Nam Á.
Từ năm 2022, nhiều ngân hàng thương mại trong nước đã triển khai trái phiếu xanh, quỹ tiết kiệm xanh và khoản vay xanh dành cho doanh nghiệp sản xuất sạch, nông nghiệp hữu cơ, năng lượng tái tạo. Điều đáng chú ý là nhóm khách hàng tham gia tích cực nhất không phải doanh nghiệp lớn, mà là nhà đầu tư cá nhân dưới 35 tuổi – thế hệ có tư duy toàn cầu và hành động cụ thể vì môi trường.
Dòng tiền xanh ở Việt Nam vì thế không chỉ là chính sách vĩ mô, mà đang dần thấm vào thói quen tài chính của cá nhân, đặc biệt trong giới trẻ đô thị (xem tỷ giá Nhân Dân tệ hôm nay).
Từ hành vi tiêu dùng đến tầm nhìn đầu tư
Nhiều người trẻ sẵn sàng trả thêm tiền cho sản phẩm thân thiện với môi trường, một trong số đó đã tham gia ít nhất một hình thức đầu tư xanh. Điều này phản ánh sự chuyển dịch từ ý thức môi trường sang hành động tài chính.
Không ít bạn trẻ xem việc đầu tư xanh như một cách “trả ơn hành tinh”: trồng rừng bằng tiền thưởng, đầu tư vào quỹ năng lượng mặt trời, hoặc đơn giản là mua cổ phần trong doanh nghiệp sản xuất xanh mà họ tin tưởng. Sự kết hợp giữa trí tuệ công nghệ, hiểu biết tài chính và tinh thần trách nhiệm xã hội đang định hình một lớp nhà đầu tư mới – vừa linh hoạt, vừa có tầm nhìn dài hạn.
Nhiều người trẻ sẵn sàng trả thêm tiền cho sản phẩm thân thiện với môi trường.
Dòng tiền xanh không chỉ là một xu hướng tài chính, mà còn là biểu tượng của sự trưởng thành xã hội. Thế hệ trẻ Việt đang chứng minh rằng “đầu tư thông minh” không tách rời “đầu tư có đạo đức”. Khi những quyết định nhỏ của từng cá nhân cùng hướng về tương lai xanh, nền tài chính quốc gia cũng sẽ tiến thêm một bước trên hành trình hội nhập và phát triển bền vững.
