Đắm chìm trong không gian linh thiêng và huyền bí của Đền Đồng Bằng – di sản văn hóa quốc gia tọa lạc tại mảnh đất Thái Bình. Nơi đây không chỉ lưu giữ giá trị lịch sử lâu đời mà còn ẩn chứa những câu chuyện văn hóa độc đáo, thu hút du khách thập phương.

Hãy cùng Top Thái Bình AZ khám phá những bí ẩn mang đậm dấu ấn thời gian cùng những câu chuyện lịch sử hào hùng, những giá trị kiến trúc độc đáo và trải nghiệm bầu không khí thanh tịnh, bình yên tại Đền Đồng Bằng.

1. Giới thiệu về đền Đồng Bằng  

Đền Đồng Bằng ở đâu?

Địa chỉ: Làng Đồng Bằng, Xã An Lễ, Huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Thái Bình

Đền Đồng Bằng được xây dựng từ thời vua Hùng Vương thứ 18
Đền Đồng Bằng được xây dựng từ thời vua Hùng Vương thứ 18

Đền Đồng Bằng nằm kề quốc lộ 10, thuộc thôn Đào Động – vùng đất trải dài 2km, rộng 1km, cách thành phố Thái Bình 20 km.

Đền Đồng Bằng được xây dựng từ thời vua Hùng Vương thứ 18, trải qua bao thăng trầm lịch sử, nơi đây vẫn giữ nguyên được những giá trị văn hóa và kiến trúc độc đáo. Ngôi đền đã được sắc phong “Tam Kỳ Linh Ứng – Vĩnh Công Đại Vương Tối Thượng Đẳng Linh Thần”, thể hiện sự linh thiêng và uy nghi của di tích này.

Tới thời Tiền Lê, đền được xây dựng mở rộng thành năm cung và bốn ban thờ Công Đồng khang trang và được liệt vào “Tứ cố cảnh”. Từ cuối thế kỷ 13, đền Đồng Bằng còn là nơi tưởng niệm Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn cùng các danh tướng Hoàng thân Quốc thích nhà Trần trong 3 lần đại phá quân Nguyên Mông và lập nên 8 trang Đào Động xưa.

Nên đến đền Đồng Bằng khi nào?

Nếu bạn là người yêu thích các lễ hội truyền thống, thì đừng bỏ qua Lễ hội Đền Đồng Bằng. Hãy đến với Thái Bình vào tháng 8 âm lịch để hòa mình vào không khí sôi động và náo nhiệt của lễ hội và để trải nghiệm những nét đẹp văn hóa độc đáo của vùng đất này.

Người Thái Bình có câu vè truyền miệng:

“Dù ai buôn xa bán xa

22 tháng 8 giỗ Cha thì về

Dù ai buôn bán trăm nghề

22 tháng 8 nhớ về Đào Thôn”

Truyền thuyết về Đền Đồng Bằng

Với bề dày lịch sử hơn 4000 năm, Đền Đồng Bằng ẩn chứa nhiều câu chuyện huyền bí, trong đó nổi bật nhất là truyền thuyết về Vua cha Bát Hải.

Vào thời Hùng Vương thứ 18, khi giặc ngoại xâm lấn bờ cõi, triều đình tuy đã tập hợp binh hùng tướng mạnh nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn. Trước tình hình đó, vua Hùng đã lập đàn Triệu Linh Sơn Tú Khí cầu thần linh hỗ trợ.

Vùng đất Hoa Đào (nay là xã An Lễ, Quỳnh Phụ) lúc bấy giờ được Long Cung Hoàng Thái Tử (con trai Lạc Long Quân và Ngọc Nữ) chọn làm nơi đầu thai. Mang tên Vĩnh Công, ngài cùng hai người em và 10 vị tướng tài ba đã phò tá vua đánh giặc trên 8 cửa biển, mang lại chiến thắng vang dội.

Sau chiến tranh, Vĩnh Công Đại Vương được phong thưởng và trở về quê hương phụng dưỡng cha mẹ, đồng thời khai khẩn đất hoang, chiêu dân lập ấp, góp phần bảo vệ bờ cõi. Khi ngài qua đời vào ngày 25/8 âm lịch, người dân lập đền thờ để tưởng nhớ công lao to lớn của ngài.

Vua Hùng cũng cho tu sửa dinh thất, xây miếu điện để người dân hương khói tưởng nhớ. Tương truyền rằng Vĩnh Công Đại Vương rất linh thiêng. Vào thế kỷ XIII, khi quân Nguyên Mông xâm lược, Hưng Đạo Đại Vương đã đến đền cầu nguyện âm phù và chiến thắng vang dội.

Để ghi nhớ công lao của Vĩnh Công Đại Vương và các anh hùng nhà Trần, người dân Thái Bình đã tu sửa, tôn tạo đền thờ ngày càng khang trang.

2. Kiến trúc hoành tráng của đền Đồng Bằng

Đền Đồng Bằng nổi tiếng với kiến trúc độc đáo giao thoa giữa phong cách truyền thống Bắc Bộ và ảnh hưởng từ Huế đầu thế kỷ. Nét đặc trưng của đền là nghệ thuật ghép gốm và mái tứ diện chồng diêm, là một sự giao thoa văn hóa cũng góp phần tạo sự khác biệt so với các di tích khác trên cùng địa bàn.

Đền được ví như bảo tàng mỹ thuật điêu khắc bằng gỗ, với 13 tòa, 66 gian thiết kế dạng khép kín. Bước vào đền, du khách sẽ choáng ngợp bởi không gian linh thiêng, các chi tiết chạm trổ tinh xảo, hàng trăm câu đối sơn son thếp vàng rực rỡ, cùng các tác phẩm quý linh, tứ quý được trưng bày sống động.

Bên trong các gian điện thờ là những chi tiết sơn son thếp vàng, điêu khắc cực kỳ tinh xảo. Khu vực cổng đền thiết kế theo kiểu vọng lầu tam hoành tráng, cổng tam quan nguy nga. Bước qua cổng, du khách sẽ vào sân chính nội tự, nơi tổ chức các hoạt động đại lễ và lễ tế quan trọng.

Điện thờ kiến trúc cổ trong của đền Đồng Bằng
Điện thờ kiến trúc cổ trong của đền Đồng Bằng

Kiến trúc đền theo dạng tiền công hậu đinh, với 5 cung thờ chính mang những kiểu kiến trúc khác nhau:

  • Cung đệ tứ: chạm khắc tinh xảo, trang trí đầy ắp nhưng bài trí thiết tự.
  • Cung đệ tam: thanh hư thoát tục, đơn giản và nhẹ nhàng.
  • Cung đệ nhị: xây dựng tươi mới, nhiều màu sắc hút mắt.
  • Cung đệ nhất: nơi thờ đức vua Bát Hải, trang nghiêm và yên tĩnh.
  • Cấm cung: nơi linh thiêng nhất, trước kia chỉ vua chúa mới được vào đây thờ cúng.

Các cung tại Đền Đồng Bằng hội tụ đầy đủ ngũ hành theo quan niệm truyền thống của người Việt. Giữa các cung là một miệng giếng cổ, tương truyền là nơi Vĩnh Công từng ẩn thân. Nước giếng được cho là có khả năng tiêu trừ điều xui rủi, mang đến may mắn.

Trải qua thăng trầm lịch sử, đền Đồng Bằng đã được tu sửa, mở rộng khuôn viên để phục vụ du khách thập phương. Khu di tích lịch sử đền Đồng Bằng hiện nay có diện tích khoảng 20.520m², bao gồm cả các đền Đức Vua, đền Sinh, đền quan Đệ Nhị, đền quan Điều, đền quan Đệ Tam, đền quan Đệ Bát.

Kiến trúc hoành tráng của đền Đồng Bằng
Kiến trúc hoành tráng của đền Đồng Bằng

3. Lễ hội đền Đồng Bằng

Lễ hội Đền Đồng Bằng được tổ chức từ ngày 20 đến 26 tháng 8 âm lịch hàng năm, là một trong những lễ hội tứ phủ lớn nhất trong vùng. Đây là dịp để người dân địa phương thể hiện lòng thành kính đối với Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình và các vị thần linh, đồng thời cầu mong cho một năm mới mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.

Lễ hội được chia thành hai phần: phần lễ và phần hội.

Phần lễ bao gồm các nghi thức tế thần, dâng hương, diễn lại tích xưa vua cha đi đánh giặc. Lễ rước bài vị các thần ra đình bơi vào ngày 21 tháng 8 là một trong những nghi thức quan trọng nhất của lễ hội. Đám rước vô cùng long trọng và uy nghi, thể hiện lòng tôn kính của người dân đối với các vị thần linh.

Lễ rước bài vị các thần ra đình bơi vào ngày 21 tháng 8 là một trong những nghi thức quan trọng nhất của lễ hội
Lễ rước bài vị các thần ra đình bơi vào ngày 21 tháng 8 là một trong những nghi thức quan trọng nhất của lễ hội

Phần hội diễn ra sôi động với nhiều hoạt động vui chơi giải trí đặc sắc như: hát văn, kéo co, bơi trải, chọi gà, cờ tướng,… thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương tham gia.

Một trò chơi trong lễ hội Đền Đồng Bằng
Một trò chơi trong lễ hội Đền Đồng Bằng

Đặc biệt, lễ hội Đền Đồng Bằng còn nổi tiếng với tục bơi trải. Đây là một trò chơi dân gian truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa của người dân Thái Bình. Lễ hội bơi trải được tổ chức vào ngày 22 tháng 8, với sự tham gia của các đội đua đến từ các làng xã trong vùng.

Lễ hội Đền Đồng Bằng là một nét đẹp văn hóa truyền thống quý báu của người dân Thái Bình. Lễ hội không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần linh mà còn là dịp để người dân địa phương gặp gỡ, giao lưu, và cầu mong cho một năm mới an khang, thịnh vượng.

Ngoài phần lễ và phần hội, du khách đến với lễ hội còn có cơ hội tham quan, chiêm ngưỡng nhiều công trình kiến trúc độc đáo và các đồ tế khí có giá trị. 

Đi lễ Đền Đồng Bằng về đêm
Đi lễ Đền Đồng Bằng về đêm

4. Danh sách địa điểm ăn uống gần Đền Đồng Bằng

Nhà hàng Bảo Ngọc

Địa chỉ: đền đồng bằng, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0916188199

Nhà hàng Hương Giang

Địa chỉ: Cầu Vật, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0782336862

Nhà hàng Phương Thơ

Địa chỉ: QL10, Đông Hải, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Nhà hàng Luận Phồn Quán

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0978795332

mr.phonghoi

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0968114857

Nhà hàng Minh Đức

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Nhà hàng Thuyết Dinh

Địa chỉ: An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Nhà hàng Thắng Lợi

Địa chỉ: An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0375882879

Phở bò Thành Đạt

Địa chỉ: Phở bò Thành Đạt ngã tư, Vũ Hạ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0339923789

Nhà hàng Vũ Hạ Quán

Địa chỉ: An Vũ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0936954555

Nhà hàng Hương Dịu

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Canh cá rô Quỳnh Côi – Minh Thái

Địa chỉ: Vũ Hạ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0969606668

5. Những nhà nghỉ, khách sạn gần Đền Đồng Bằng

Nhà nghỉ Hương Sen

Địa chỉ: Cầu Vật, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0982721428

Nhà nghỉ Thanh Lịch

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0945161999

Khách sạn Hương Bưởi

Địa chỉ: Tân Sơn, Đông Hưng , Thái Bình

Điện thoại: 02276534666

Nhà nghỉ Minh Hương

Địa chỉ: Thôn Vũ Tiến, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0962937199

Khách sạn Vũ Hưởng

Địa chỉ: QL39A, Quỳnh Xá, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0973532766

Nhà nghỉ Hương Giang

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Nhà nghỉ Phương Thanh

Địa chỉ: QL10, An Lễ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Điện thoại: 0985574696

6. Lưu ý khi tham quan Đền Đồng Bằng

  • Đền Đồng Bằng là công trình tâm linh nên đến đây bạn cần đảm bảo trang phục lịch sự, nhã nhặn, không mặc đồ quá ngắn, quá hở hang.
  • Quá trình tham quan, bạn cần giữ thái độ trang nghiêm, không lớn tiếng cười đùa, không buông những lời thiếu chừng mực.
  • Nếu muốn dâng lễ ở đền Đồng Bằng thì ngoài dịp lễ hội, bạn có thể đến đây vào dịp Rằm và 30 hàng tháng. 

Kết luận

Đền Đồng Bằng là một di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia với giá trị lịch sử, kiến trúc và tâm linh to lớn. Đến với Đền Đồng Bằng, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của vùng đất Thái Bình mà còn được hòa mình vào không khí lễ hội sôi động và thiêng liêng.

Hãy đến với Đền Đồng Bằng để trải nghiệm những giá trị văn hóa và tâm linh độc đáo của mảnh đất này!